२०८१ मंसिर ३

अर्थतन्त्र

निषेधाज्ञाले ग्यारेजमा थन्कियो अटोरिक्सा, सुक्यो घरखर्च चलाउने आम्दानी

निषेधाज्ञाले ग्यारेजमा थन्कियो अटोरिक्सा, सुक्यो घरखर्च चलाउने आम्दानी

अर्थतन्त्र, देश, समाचार
जब घरधन्दा सकिन्छ, उनलाई आफ्नो अटोरिक्साको याद आउँछ। रूपन्देहीको तिलोत्तमा-३ सीमानगरकी जमुना कुमाल अटोरिक्सा ड्राइभर हुन्। दिनदिनै चलाउन पाए त अटोरिक्साको अवस्था ठिकै हुन्थ्यो। नचलाएर राखिरहँदा यसका पार्टपुर्जा बिग्रिन्छन् कि भन्ने उनलाई चिन्ता छ। त्यसैले उनी दिनदिनै घरधन्दा सकेपछि ग्यारेजमा थन्काएर राखेको आफ्‍नो अटो रिक्सा हेर्न जान्छिन्। धुलो लागेको छ कि भनेर पुछपाछ पार्छिन्। सामान्य बेला बिहानदेखि साँझसम्म यात्रुलाई बोकेर गन्तव्यमा पुर्‍याउन व्यस्त रहने जमुनाले अटोरिक्सा घरमै थन्काएको १ महिना पुगिसक्यो। गत वर्ष पनि कोरोना लकडाउनमा झन्डै चार महिना अटोलाई घरमै थन्काएकी थिइन्। Advertisement कोरोना महामारीको जोखिम अझै पनि बढिरहेकाले अटो कहिलेसम्म घरमै थन्काउनु पर्ने हो यसै भन्न सकिने अवस्था छैन। अटो चलाउन नपाए कसरी घर...
यस्तो छ आर्थिक वर्ष २०७८-७९ को बजेट (पूर्णपाठ)

यस्तो छ आर्थिक वर्ष २०७८-७९ को बजेट (पूर्णपाठ)

अर्थतन्त्र, देश
अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले आगामी आर्थिक वर्ष २०७८/७९ का लागि कुल १६ खर्ब ४७ अर्ब ५७ करोड रुपैयाँको बजेट सार्वजनिक गरेका छन्। जसअनुसार संघको चालुगत खर्चका लागि ६ खर्ब ७८ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ। यो कुल बजेटको ४१.२ प्रतिशत हो। त्यस्तै पुँजीगततर्फ ३ खर्ब ४७ अर्ब २६ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरिएको छ। यो कुल बजेटको २२. ७ प्रतिशत हो। Advertisement वित्तीय व्यवस्थापनतर्फ २ खर्ब ७ अर्ब ९७ करोड रुपैयाँ अर्थात १२.६ प्रतिशत विनियोजन गरिएको पौडेलले बताए।  त्यस्तै प्रदेश र स्थानीय तहमा हस्तान्तरण हुने रकम ३ खर्ब ८६ अर्ब ७१ करोड अर्थात २३. ५ प्रतिशत रहेको छ।  विनियोजन गर्ने खर्च रकममध्ये राजश्वबाट १० खर्ब २४ अर्ब ९० करोड र वैदेशिक अनुदानबाट ६३ अर्ब ३७ करोड जुटाइने पौडेलले बताए।  नपुग ५ खर्ब ५९ अर्ब रुपैयाँ ऋण लिइने...
जनताको ध्यान तान्ने यी कार्यक्रम बजेटमा

जनताको ध्यान तान्ने यी कार्यक्रम बजेटमा

अर्थतन्त्र, देश, समाचार
सरकारले आगामी आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को बजेट शनिबार अध्यादेशमार्फत ल्याउँदै छ । यस पटक प्रतिनीधिसभा विघटन गरेर सरकारले चुनावको घोषणा गरिसकेकाले बजेटको आकार बढ्ने निश्चित छ । Advertisement बजेटको आकार बढ्ने अर्को कारण सामाजिक सुरक्षा भत्तामा पनि सरकारले बृद्धि गर्ने तयारी गरेको छ भने अर्को तर्फ कोरोना महमारी नियन्त्रणका लागि र कोरोना प्रभावितहरुको लागि राहत तथा पुनरुत्थानका कार्यक्रम पनि ल्याउनुपर्ने भएकाले बजेटको आकार बढ्ने भएको हो । साढे १६ खर्ब हारहारीमा बजेट बिनियोजन गर्ने अर्थमन्त्रालयको तयारी छ ।  बजेट निर्माणको सम्पूर्ण काम सकिसकेको छ। केहीबेरमा बस्ने मन्त्रिपरिषद्को बैठकले बजेट अध्यादेशबाट जारी गर्न राष्ट्रपतिसमक्ष पेस गर्ने निर्णय गर्नेछ । मन्त्रिपरिषद्को सो निर्णय राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी समक्ष सिफारिस भएपछि उनले अध्यादेश मार्फत बजेट जार...
बजेटमा मतदाता प्रभावित पार्ने कार्यक्रम नराख्न पूर्वप्रमुख निर्वाचन आयुक्तहरुको संयुक्त आग्रह

बजेटमा मतदाता प्रभावित पार्ने कार्यक्रम नराख्न पूर्वप्रमुख निर्वाचन आयुक्तहरुको संयुक्त आग्रह

अर्थतन्त्र, देश, समाचार
निर्वाचन आयोगका पूर्वप्रमुख आयुक्तहरुले सरकारलाई बजेटमा मतदाता प्रभावित पार्ने नीति तथा कार्यक्रम नराख्न आग्रह गरेका छन् ।  बिहीबार पाँच जना पूर्वप्रमुख निर्वाचन आयुक्तहरुले सामूहिक विज्ञप्ति जारी गर्दै सरकारलाई यस्तो आग्रह गरेका हुन् । Advertisement पूर्वप्रमुख निर्वाचन आयुक्तहरु सूर्यप्रसाद श्रेष्ठ, भोजराज पोखरेल, नीलकण्ठ उप्रेती, डा.अयोधिप्रसाद यादव र पूर्व कार्यवाहक प्रमुख दोलखबहादुर गुरुङले ‘२०७८ कात्तिक, मंसिरमा प्रस्तावित प्रतिनिधि सभाको निर्वाचन गराउने भूमिकामा रहेको वर्तमान कामचलाउ सरकारले आगामी आर्थिक वर्षको बजेट ल्याउँदा स्वच्छ, स्वतन्त्र एवम् निष्पक्ष निर्वाचनका लागि समान प्रतिस्पर्धाको सिद्धान्तभित्र रही मतदातालाई कुनै एक पक्षमा लाग्न प्रभाव पार्नेगरी लक्षित कुनै किसिमका नयाँ नीति कार्यक्रम वा बजेट बिनियोजन नगर्न सरकारको ध्यानाकर्षण गर...
सार्वजनिक बिदाका कारण बुधबार सुनचाँदीको मूल्य यथावत

सार्वजनिक बिदाका कारण बुधबार सुनचाँदीको मूल्य यथावत

अर्थतन्त्र, कर्पोरेट, देश, समाचार
आज २५६५ औं बुद्ध जयन्ती । सार्वजनिक विदाका कारण आज नेपाली बजारमा सुनचाँदीको मूल्यमा कुनै हेरफेर गरिएको छैन । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अनुसार आज बुधबार सुनचाँदीको मूल्य गत मंगलबारकै मूल्य कायम गरिएको हो ।  Advertisement महासंघका अनुसार आज पनि छापावाल सुन प्रतितोला ९३ हजार ५०० रुपैयाँ कायम गरिएको छ भने तेजाबी सुन प्रतितोला ९३ हजार रुपैयाँ नै कायम गरिएको छ ।  त्यस्तै यता चाँदीको मूल्य पनि गत मंगलबारकै मूल्य प्रतितोला एक हजार ३५० रुपैयाँ कायम गरिएको सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले जनाएको छ । साभार: रातोपाटी ...
आम्दानी र खर्चको गणित मिलाउँदैमा नतिजा दिँदैन बजेटले

आम्दानी र खर्चको गणित मिलाउँदैमा नतिजा दिँदैन बजेटले

अर्थतन्त्र, देश
नेपालमा पहिलोपटक सुवर्णशमसेरले २००८ सालमा बजेट प्रस्तुत गरेका थिए। यसपालि ३३ औं अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलबाट बजेट आउँदैछ। विगतको अनुभवले भन्छ, यसले पनि कुनै चमत्कार गर्ने छैन। सामान्यजनका सोचहरू तत्कालीन घटनाहरूबाट बढी प्रभावित हुन्छन्। अहिले हामीलाई प्रभावित गरिरहेको विषय कोरोना महामारी हो। बजेट तर्जुमा र कार्यान्वयनमा हाम्रा सरकारहरू इमानदार र जवाफदेही भइदिएको भए, कम्तीमा हामीलाई कोरोनाले यति धेरै दुःख दिने थिएन, धेरै मान्छेले ज्यान गुमाउनु पर्ने थिएन।  यसअघिका लगातार तीन आर्थिक वर्ष युवराज खतिवडाले बजेट प्रस्तुत गरे। धेरैको आशाविपरित 'धुरन्धर' अर्थशास्त्रीले ल्याएका ती बजेटले पनि काम गरेनन्। यसले संकेत गर्छ, बजेट अर्थशास्त्रीय प्राविधिक विषय मात्र होइन, यसमा राजनीति र अरू धेरै तत्व मिसिएका हुन्छन्। बजेटमा लोकप्रिय राजनीतिका तत्व हाबी भए भने जनताले धेरै दुःख पाउ...
बजेट अध्यादेशमार्फत आउने निश्चित

बजेट अध्यादेशमार्फत आउने निश्चित

अर्थतन्त्र, देश, समाचार
पछिल्लो विकसित राजनीतिक घटनाक्रमले आगामी बजेट अध्यादेशमार्फत आउने निश्चित  भएको छ । आगामी बजेट आउन अब एक साता बाँकी छ ।  प्रतिनीधिसभा नै विघटन भएपछि कामचलाउ सरकारले अध्यादेश मार्फत बजेट ल्याउने हो । संविधानको धारा ११९ को उपधारा ३ बमोजिम अर्थमन्त्रीले प्रत्येक वर्षको १५ जेठमा संघीय संसदमा बजेट पेस गर्नुपर्ने व्यवस्था छ । संविधानले नै ग्यारेन्टी गरेकाले अध्यादेश  मार्फत बजेट  आउने विज्ञहरु बताउँछन् । अधिवक्ता सुनिल पोखरेल जसको सरकार हुन्छ, उसैले बजेट ल्याउने बताउँछन् । उनका अनुसार यदी कामचलाउ सरकारले नै बजेट ल्यायो भने समान्य हिसाबले बजेट ल्याउन पाउँछ, राज्य कोषमा व्ययभार पर्ने गरी बजेट ल्याउन पाउँदैन । संसद भए संसदबाट, नभए अध्यादेशबाट बजेट ल्याउन सकिनेछ । Advertisement बजेटका सिद्धान्त र प्राथमिकतामा १५ दिन अघि नै प्रतिनिधि सभामा पेश गर्नुपर्ने व्यव...
अचेल पिँठ्यू हलुका छ, मन भारी

अचेल पिँठ्यू हलुका छ, मन भारी

अर्थतन्त्र, देश
बुढ्यौलीका धर्साहरूले मुजा परेको अनुहार। खुइलिएको तालु। पट्पट फुटेका पैताला। छेवैमा खोलेर राखिएका एक जोर चप्पल। कालीमाटी र टेकु जोडिने पुलको नजिकै रूखमुनि टोलाइरहेका थिए उनी। घरिघरि नजर यताउति डुलाउँदै, केही, कसैलाई खोजिरहेका थिए। उनी हुन् ५६ वर्षीय पूर्णबहादुर कार्की। महादेववेशी धादिङ घर भएका पूर्णबहादुर दैनिक ज्यालादारी मजदुर हुन्। विगत दुई दशकदेखि उपत्यकाका गाडीहरूमा सामान लोड-अनलोड गर्दै उनको गुजारा चलिरहेको छ। निषेधाज्ञायता पूर्णबहादुरले गह्रुँगो सामान उचाल्न पाएका छैनन्। हात र पिठ्यूँलाई हाइसञ्चो भए पनि पेट हुँडलिँदा मन भारी भएको छ। त्यही बोझले धर्मराएका उनी चौतारीमा बसिरहेका छन्।  पूर्णबहादुरको बस्ने डेरा भने भिमसेनथानमा हो। भाडा हरेक महिना चार हजार रूपैयाँ बुझाउनुपर्छ। श्रीमती र आफूसहित छ...
आफ्नै बारीमा फलफूलको एउटा बिरूवा रोपेबापत् किसानले पाउँछन् ५ किलो चामल

आफ्नै बारीमा फलफूलको एउटा बिरूवा रोपेबापत् किसानले पाउँछन् ५ किलो चामल

SYM शुद्ध सकारात्मकता, अर्थतन्त्र, उद्यमशीलता
बाजुराका कपुर अधिकारीले यसपालि आफ्नै बारीमा ८ वटा कागतीका बोट रोपे। त्यसबापत् उनले ४० किलो चामल पाए। उनी दंग छन्। यति चामल लिन उनी वर्षेनी घन्टौं हिँडेर सरमुकाम जानुपर्थ्यो। कहिले खाद्य डिपोको अघि लाइन बस्नुपर्छ। त्यहाँ पनि पाइएन भने बजारका खुद्रा पसलमै। डिपोमा भन्दा बजारमा चामलको भाउ महंगो छ। अधिकारी हिमाली गाउँपालिका-७ का किसान हुन्। किसान भए पनि उनको परिवारमा वर्षेनी खाद्यान्नको अभाव हुने गर्छ। उनको जमिनमा १२ क्विन्टल धान, र डेढ क्विन्टलसम्म गहुँ, फल्छ। त्यसले वर्षको पाँच महिनामात्रै खान पुग्छ। उनको परिवारमा ६ जना छन्। बाँकी ७ महिना गाउँमा आउने विकास योजनामा काम गरेबापत् पाइने पैसाले खाद्यान्न किनेर खान्छन्। ‘पोहर पनि लकडाउन भयो, यस वर्ष पनि यस्तै छ काम भएको छैन, झन् खाद्यान्नको समस्या छ, किनेर खाने मान्छेलाई बढी आपत् छ,’ उनले भने। अधिकारीमात्र...
दशरथ ग्रोसरीले कम मूल्यमा सामान निःशुल्क डेलिभरी गर्ने

दशरथ ग्रोसरीले कम मूल्यमा सामान निःशुल्क डेलिभरी गर्ने

अर्थतन्त्र, नेपाली ब्रान्ड
यतिबेला दोस्रो लहरको कोरोना भाइरस फैलिएसँगै उपत्यकामा निषेधाज्ञा छ। अत्यावश्यक बाहेक गाडी ठप्प छन्। दैनिक उपभोग्य सामान किन्न बिहान १० बजेसम्म पसल खोल्न दिइएको छ। पसल खुल्ने समय तोकिएकाले भिडभाड भई संक्रमण झनै बढ्ने देखिन्छ। यो समस्या मध्यनजर गरेर केही इ-कमर्स कम्पनीले खाद्यान्नको होम डेलिभरी गरिरहेका छन्। कोभिड समयमा उपभोक्तालाई सहज होस् भन्ने उद्देश्यले इ-कमर्स प्लेटफर्म 'दशरथ ग्रोसरी' ले भने सस्तो मूल्यमा निःशुल्क होम डेलिभरी गर्ने जनाएको छ। यो 'अफर' जेठ १ गतेदेखि २० गतेसम्म लागू गरिने ग्रोसरीका म्यानेजिङ डाइरेक्टर दशरथ खनालले जानकारी दिए। 'हामी यो अवधिभर आफैंले तिरेको मूल्यमा उपभोक्तालाई निःशुल्क होम डेलिभरी गर्छौं,' उनले भने, 'पहिले ४ देखि ५ प्रतिशत नाफा राख्ने गरेका थियौं।' Advertisement उनका अनुसार यस कम्पनीले सिधै ...